دیوان عدالت اداری به عنوان یک نهاد قضایی مستقل، وظیفه رسیدگی به شکایات مردم علیه واحدهای دولتی را بر عهده دارد. این دیوان براساس اصل 173 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، با هدف تأمین عدالت در مقابل تصمیمات و اقدامات اداری نهادهای دولتی و عمومی شکل گرفته است.
شکایاتی که در دیوان عدالت اداری قابل پذیرش و رسیدگی هستند، شامل اعتراض به تصمیمات و اقدامات نهادهای دولتی مانند وزارتخانه‌ها، شهرداری‌ها، سازمان تأمین اجتماعی، و سایر نهادهای عمومی وابسته به دولت می‌باشند. در این دیوان، مردم می‌توانند به مواردی چون تصمیمات خلاف قانون، عدم رعایت حقوق شهروندی، یا مصوباتی که با قوانین اساسی و مصوب مجلس مغایرت دارند، اعتراض کنند.
دیوان عدالت اداری به طور خاص به دعاوی حقوقی ناشی از اقدامات و تصمیمات نهادهای دولتی پرداخته و بررسی می‌کند که آیا این تصمیمات مطابق با قوانین اساسی و مقررات کشور هستند یا خیر. برای مثال، اگر فردی معتقد باشد که یک مصوبه دولتی خارج از اختیارات قانونی مقام صادر کننده بوده، می‌تواند از دیوان درخواست ابطال آن را نماید.
با این حال، برخی از شکایات مانند دعاوی علیه بخش خصوصی، شکایت علیه تصمیمات مراجع انتظامی نظام پزشکی، یا مسائل مربوط به زمین‌های زراعی و اراضی موات در صلاحیت دیوان عدالت اداری نیستند و باید در محاکم دیگر مطرح شوند. همچنین، اعتراض به آرای دادگاه‌های عمومی یا مراجع خاص مانند دادگاه ویژه روحانیت نیز در دیوان قابل پیگیری نیست.
دیوان عدالت اداری به عنوان یک مرجع تخصصی، وظیفه بررسی دعاوی مردم علیه نهادهای دولتی و عمومی را دارد. این نهاد با هدف حفظ حقوق شهروندان در برابر تصمیمات غیرقانونی و یا نادرست دولتی ایجاد شده و نقش مهمی در تأمین عدالت اداری دارد. با این حال، برای برخی از شکایات و دعاوی، نهادهای دیگری صلاحیت رسیدگی دارند که باید از آن‌ها پیگیری شوند.