دیوان عالی کشور ممکن است رأی صادره از دادگاههای بدوی یا تجدیدنظر را در چندین مورد خاص نقض کند. یکی از موارد مهم نقض رأی، عدم صلاحیت ذاتی دادگاه صادرکننده رأی است. اگر دادگاهی که حکم را صادر کرده صلاحیت قانونی لازم برای رسیدگی نداشته باشد، دیوان عالی آن را نقض میکند.
همچنین، اگر رأی صادره مخالف با موازین شرعی یا قوانین کشور باشد، دیوان عالی کشور میتواند آن را لغو کند. موارد دیگری همچون عدم رعایت اصول دادرسی، تحقیقات ناقص، یا عدم توجه به ادله و دفاعیات طرفین نیز میتواند منجر به نقض رأی شود.
پس از نقض، پرونده به دادگاه دیگری برای رسیدگی مجدد ارجاع میشود، و آن دادگاه موظف است به دستورات دیوان عمل کند و بررسیهای لازم را انجام دهد تا رأی نهایی صادر شود.
این فرایند تحت چارچوبهایی همچون ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی و قوانین مرتبط با دادرسی کیفری صورت میگیرد.