در ایران، اجارهٔ مشترک یک ملک توسط دو یا چند نفر، که بهعنوان «همخانگی» شناخته میشود، از منظر قانونی نیازمند توجه به نکات زیر است:
1. تنظیم قرارداد اجاره: برای جلوگیری از بروز اختلافات، توصیه میشود تمامی مستأجران در قرارداد اجاره بهعنوان طرف قرارداد معرفی شوند. این اقدام باعث میشود هر یک از مستأجران نسبت به تعهدات و حقوق خود آگاه باشند و مسئولیتها بهطور شفاف مشخص شود.
2. مسئولیتهای مشترک: در صورت عدم تعیین سهم هر مستأجر در پرداخت اجارهبها و هزینههای مرتبط، تمامی مستأجران بهطور مشترک و متضامناً مسئول پرداخت کل مبلغ اجارهبها خواهند بود. بنابراین، بهتر است در قرارداد، سهم هر مستأجر بهصورت دقیق مشخص شود تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
3. قوانین مرتبط: بر اساس ماده 10 قانون مدنی ایران، «قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نمودهاند، در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.» بنابراین، مستأجران میتوانند با توافق یکدیگر و موجر، شرایط خاصی را در قرارداد درج کنند، مشروط بر اینکه این شرایط مخالف قوانین جاری نباشد.
4. حقوق و تعهدات مستأجران: مستأجران موظف به رعایت مفاد قرارداد اجاره و قوانین مرتبط با اجارهنشینی هستند. این تعهدات شامل پرداخت بهموقع اجارهبها، حفظ و نگهداری ملک، و رعایت حقوق سایر ساکنان میشود.
5. حل اختلافات: در صورت بروز اختلاف بین مستأجران یا بین مستأجران و موجر، میتوان از طریق مذاکره و در صورت نیاز، مراجعه به مراجع قضایی، موضوع را حلوفصل کرد.
با رعایت این نکات و تنظیم قراردادهای شفاف، میتوان از بروز بسیاری از مشکلات در اجارهٔ مشترک یک ملک جلوگیری کرد.